Δεν ξέρω ποιό ανεπαίσθητο παιχνίδισμα...

Συνήθως δίνουμε στις ιδέες μας για το άγνωστο το χρώμα των εννοιών που έχουμε για το γνωστά. Αν ονομάζουμε ύπνο το θάνατο, είναι γιατί έξωθεν μοιάζει με θάνατος. Αν ονομάζουμε το θάνατο νέα ζωή, είναι γιατί μοιάζει κάτι διαφορετικό απ' τη ζωή. Μ' αυτές τις μικρές παρανοήσεις γύρω από την πραγματικότητα κατασκευάζουμε τα πιστεύω μας και τις ελπίδες μας, και ζούμε με κάποια ξεροκόμματα αποκαλώντας τα γλυκίσματα, όπως τα φτωχά παιδιά παίζουν παριστάνοντας ότι είναι ευτυχισμένα.

Έτσι όμως είναι όλη η ζωή, έτσι είναι τουλάχιστον αυτό το σύστημα της ιδιαίτερης ζωής που γενικώς ονομάζεται πολιτισμός. Ο πολιτισμός συνίσταται στο να δίνουμε σε κάτι ένα όνομα που δεν του αρμόζει, κι έπειτα να ονειρευόμαστε γύρω από το αποτέλεσμα. Και πράγματι το ψεύτικο όνομα και το αληθινό όνειρο δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα. Το αντικείμενο γίνεται πράγματι άλλο γιατί το κάναμε άλλο. Κατασκευάζουμε πραγματικότητες. Η πρώτη ύλη εξακολουθεί να είναι η ίδια, αλλά η μορφή που της έδωσε η τέχνη δεν της επιτρέπει να είναι η ίδια. Ένα τραπέζι από πεύκο είναι πεύκο, αλλά είναι και τραπέζι. Καθόμαστε στο τραπέζι κι όχι στο πεύκο. Ένας έρωτας είναι σεξουαλικό ένστικτο, ωστόσο δεν αγαπάμε με το σεξουαλικό ένστικτο αλλά με την προυπόθεση κάποιου άλλου συναισθήματος. Και αυτή η προϋπόθεση είναι όντως ήδη ένα άλλο συναίσθημα.

Δεν ξέρω ποιό ανεπαίσθητο παιχνίδισμα του φωτός, ή ακαθόριστος θόρυβος, ή ανάμνηση αρώματος ή μουσικής που ενεργοποιήθηκε από κάποιο εξωτερικό ερέθισμα, μου έφερε ξαφνικά, καταμεσής του δρόμου όπου βρισκόμουν, αυτές τις σκέψεις που καταγράφω χωρίς βιασύνη, καθώς κάθομαι στο καφενείο αφηρημένα. 

Mπερνάρντο Σοάρες